Sardalya

Vücut yuvarlak, yanlardan hafif basık, solungaç kapakları dalgalı görümündedir. Vücudun yanlarında ve sırta yakın bölgelerde siyah noktalar bulunur. Vücut üst tarafta yeşilimsi, yanlarda gümüşi beyazdır. Vücut hemen dökülebilen pullarla kaplıdır. Solungaç kapakçıklarının kiremitvari dalgalı gümüşlü olması ve vücudunun yanlarında sıra halinde siyah noktaların bulunması karakteristik özelliğidir. 10-25 cm arasında boyları değişmektedir.
Ekseri sürü halinde dolaşırlar. Yaklaşık 20.000 yumurta bırakırlar. Adeta her dönem (Ocak, Kasım, Aralık dışında) ürerler.Sardalya bildiğiniz gibi sularımızda bolca bulunan bir balıktır, eti lezzetli ve ekonomik değeri büyüktür. Sardalya lezzetiyle, parlaklığıyla sualtında yaşan canlılarında en sevdiği beslenme kaynağıdır, çünkü sardalya kokulu ve yağlı olması bir çok balık tarafından çabuçak farkedilmesini sağlıyor. Balık avında kullanılacak sardalyanın günlük olması, taze dipdiri olması çok önemlidir, sardalyayı elinize aldığınızda sertliği ile bunu anlayabilirsiniz, bayat, yumuşamış sardalya ile av yapılmaz.hamsinin yakın akrabası sardalya sürüler halinde yaşar ve kıyılar boyunca göç eder. Hamsi gibi ticari değeri çok yüksek bir balıktır. 1988 yılında 90 bin ton ile hemen hamsiden sonra yer alır. Kurutularak, tuzlanarak hatta balık yağı ve balık unu elde etmekte kullanılır. Sardalya adı konserve işleminden dolayı konserve ile özleşleşmiştir. Hatta ringa konservesine de aynı ad verilir. Sardalya akdenizde 15-20 cm dolaylarındadır. Okyanusda ise 30 cm kadar büyürler. Hamsi karadeniz için ne ise sardalya da portekiz, ispanyanın atlas okyanusu kıyıları, sicilya ve malta için aynı şeydir. Bu ülkelerde bir çok yemek sardalya üzerine kurulmuştur. Ülkemizde kuzey egede bolca yakalanan sardalyanın en lezzetli mevsimi temmuz-ekim aylarıdır. Bu sürede çeşitli ızgaraları, fırnını ve kağıt kebabı, buğlaması ve plakisi yapılabilir. Kasım-haziran arasında ise ancak plaki ve buğlaması yapılabilirse de bir önceki döneminki kadar lezzetli olmaz. Sardalyanın küçüğüne papalina tabir edilir; ayıklamadan yemeği yapılır. Tirsi ise sardalya azmanıdır. Kıl tarzında çok kılçığı vardır ve sardalya kadar lezzetli değildir. Av kadar sardalyanın hazırlanışıda çok önemli, kullanacağınız sardalyaları öncelikle sualtında elinizle yıkayın, biryandan yıkarken elinizi hafifçe derisine ovuşturarak pullarınında çıkmasını sağlayın, ama en önemli parlak gövdesine zarar vermeyin. Sardalyaları yıkadıktan sonra pisliklerini ayıklamanıza gerek yok, hemen kullanmaya başlayabilirsiniz.